Te weinig aandacht voor huisvesting zelfstandig wonende ouderen
In opdracht van de gemeente is het onderzoek “Langer en Weer Thuis Delft” uitgevoerd. Doel van dit onderzoek was zicht krijgen op de huidige en toekomstige vraag naar en het aanbod van passende (sociale huur-)woningen en andere benodigde woonvormen voor mensen met een (toekomstige) zorgvraag/hulpvraag in Delft. De grootste deel hiervan betreft woningen voor zelfstandig wonende ouderen. Op dit moment gaat dit om 8.750 woningen, in 2040 om 11.970 woningen. Het onderzoek geeft aan dat de huisvesting voor de groep thuiswonende ouderen met enige inspanning in orde te brengen is en stelt hiervoor geen actie van gemeentezijde voor. Dit is naar onze mening in het geheel niet terecht.
Doorzonscan
De geschiktheid van woningen voor zelfstandig wonende ouderen is in het onderzoek bepaald door middel van de zogenaamde doorzonscan. De doorzonscan is echter slechts een inschatting op basis van woz-gegevens en bezoek aan een woning zelf moet uitwijzen of de inschatting ook juist is.De doorzonscan noemt een woning geschikt indien: alle primaire voorzieningen (slaapkamer, woonkamer, toilet, badkamer en keuken) lggen gelijkvloers of zijn zonder traplopen bereikbaar. De woning is geschikt voor bewoners met geringe beperkingen bij het lopen, die als hulpmiddelen eventueel wandelstok of kruk(ken) gebruiken. De woning voldoet aan tenminste één van de volgende kenmerken:
- woning is aangemerkt als seniorenwoning of nultredenwoning, of is door het aanbrengen van een traplift zo te maken (potentieel);\
- appartementen/(galerij)flats (als deze over een lift beschikken).
Dit zijn zogenaamde 1-sterrenwoningen. Delft hanteert echter als minimum geschiktheid voor mensen met een toenemende fysieke beperking de 2-sterrenwoning, hetgeen betekent rollator toegankelijk. Denk hierbij aan de vele huizen in ons gebied waarvan de begane grond vloer gedeeltelijks is verhoogd en daar dus niet aan voldoen.
Problematisch is ook dat de doorzonscan geen aandacht besteedt aan de kans dat de woningen ook daadwerkelijk beschikbaar komen. Want genoemde woningen staan niet alleen te huur of te koop voor ouderen.
Wij horen van onze 65-plusleden die hun huidige woning willen verruilen voor een meer geschikte woning in de particuliere huur- of koopsector dat deze momenteel niet (betaalbaar) te vinden zijn in de binnenstad. Het onderzoek geeft aan dat er in 2040 een overschot van 400 à 1700 geschikte woningen voor ouderen in de binnenstad is, zie ook het prentje boven het artikel afkomstig uit het onderzoek. Dit strookt totaal niet met de huidige ervaring. En komt ons inziens door de druk op de woningmarkt, die in de binnenstad extra groot is met beleggers die kopen voor verhuur aan expats en andere vormen van short-stay en long- stay verhuur, verkamering, met ouders die panden kopen voor studerende kinderen, etc.
Conclusie en verzoek
Wij concluderen dat de doorzonscan teveel een “quick and dirty” karakter heeft om de conclusie van het onderzoek “dat betekent dat er in principe genoeg geschikte woningen in de gemeente zijn om ook aan de vraag op zowel middellange als lange termijnen te voldoen” te onderschrijven. Wij hebben dit ook per brief kenbaar gemaakt het college. Ten einde het regulier(zelfstandig) wonen van ouderen te kunnen waarborgen verzoeken wij in de brief het volgende:
- Een aanvullend onderzoek te laten uitvoeren dat meer recht doet aan de situatie. Realistisch ten aanzien van het aantal daadwerkelijk geschikte en eventueel geschikt te maken woningen per wijk en de realiseerbaarheid van deze getallen en inclusief gewenste verhuisbewegingen.
- Per wijk een match te maken tussen vraag en aanbod uitgesplitst naar sociale huur, particulier huur en koop, waarbij rekening wordt gehouden met de realiseerbaarheid.
- Per wijk een plan te maken gericht op het realiseren van de benodigde aantallen woningen voor ouderen rekening houdend met de categorieën sociale huur, particuliere huur en koop.
- Na te denken over beleidsinstrumenten om bestaande geschikte woningen voor ouderen toegankelijker te maken voor deze doelgroep (deels betreft dat algemene instrumenten om de druk van de voorraad af te halen, bv door tegengaan verkoop voor de verhuur, deels ook specifieke instrumenten, zoals bijvoorbeeld afspraken met makelaars over ‘ouderengeschiktheid’ mee te nemen bij het van presenteren van het aanbod, maximale inzet van de mogelijkheden van woningtoewijzing).
- Bij ontwikkelingsprojecten (bv verbouw van een oud kantoorgebouw) en nieuwbouwprojecten de realisatie van seniorenappartementen, met name voor Delftenaren die een eengezinswoning achterlaten, grotere prioriteit te geven.