Ingrijpende projecten in de leefomgeving; wanneer hebben omwonenden recht op participatie? Wanneer heeft de gemeenteraad het laatste woord?
Onder de Omgevingswet gaan straks de spelregels veranderen; we berichtten daar eerder over. Straks lopen verzoeken te mogen afwijken van het omgevingsplan, de opvolger van het bestemmingsplan, standaard via B&W en niet via de gemeenteraad. Ook hebben burgers geen recht op inspraak. Niet bij kleine projecten, zoals een dakkapel. Maar ook niet bij grote projecten, zoals de herontwikkeling van de omgeving van de watertoren.
Tenzij de gemeenteraad besluit dat dat wel zo is. Daartoe worden twee lijsten vastgesteld, de lijst verplichte participatie en de lijst bindend raadsadvies. Nadat de raadscommissie in oktober de toen voorliggende lijst heeft teruggestuurd naar de raadswerkgroep vanwege o.a. kritiek van de belangenvereniging TU Noord en de drie binnenstadsbelangenverenigingen, is er een week voor het kerstreces een nieuw voorstel vanuit de raadswerkgroep naar de gemeenteraad gestuurd.
inhoud voorstel
Nieuw in het voorstel is de toelichting, het voorstel zelf is niet aangepast.
Het is goed dat er een toelichting is, maar deze toelichting overtuigt ons niet dat de goede keuzes zijn gemaakt. Teleurstellend is dat het gesprek niet is aangegaan over de lijst, voor dat deze nieuwe versie is neergelegd. Geen participatie over beleid over participatie wringt. Voor de belangenvereniging TU Noord en de drie binnenstadsbelangenverenigingen reden opnieuw in de pen te klimmen.
We vinden nog steeds dat met deze lijsten te weinig belang wordt gehecht aan zorgvuldigheid in de besluitvorming, ten faveure van de snelheid die vooral in het belang van de aanvrager is. De wetgever heeft de mogelijkheid van deze lijsten via amendementen in de Omgevingswet niet voor niets opgenomen, en dat pleit allesbehalve voor terughoudend gebruik. We begrijpen verder niet dat de lijst verplichte participatie korter is; de toelichting beargumenteert dit niet. In onze brief doen we suggesties om de lijst beter te maken, zowel om discussie over interpretaties te voorkomen als om het toepassingsbereik te vergroten, zodat er bijvoorbeeld bij vestiging van nieuwe nachthoreca in de binnenstad er wel participatie verplicht is. Nu is dat straks dus niet het geval.
behandeling in raadscommissie
Tijdens de behandeling in de raadscommissie bleek dat er geen bereidheid was de lijsten nu nog aan te passen, er lag een compromis na een intensief proces en daar wilden de fracties mee aan de slag. Wel werd door de voorzitter van de raadswerkgroep namens die werkgroep toegezegd dat de lijst snel en periodiek geëvalueerd zal worden om te bepalen of verbeteringen nodig zijn, en daar ook de bewonersorganisaties bij betrokken zullen worden. Tevens werd toegezegd dat wij aan de bel kunnen trekken als er een omgevingsvergunning wordt aangevraagd voor projecten waar geen verzwaard advies of participatie nodig is en daardoor dingen mis dreigen te gaan.
Vanuit de Partij van de Arbeid werden nog vragen gesteld bij het korter zijn van de lijst verplichte participatie (minder vaak nodig dan raadsadvies), maar D66 ging op de rem staan want dit was het compromis. Toen de SP suggereerde verder te gaan werd de partij opnieuw door D66 teruggefloten, want ze hadden niet aan de raadswerkgroep deelgenomen. Het CDA benadrukte het belang van een politieke antenne van het college, om ook als er geen verplicht advies nodig is de raad toch te informeren. Daar moeten wij dan wel als kanttekening bij zetten dat het huidige college deze wat we nu noemen ‘politiek gevoelige kruimels’ niet merkbaar aan de raad heeft gemeld, de afgelopen periode. Zie recent de plannen voor vestiging van een restaurant in het Kalverbos.
Geen van de fracties neemt het voorstel terug naar de reactie, waardoor het als hamerstuk door de gemeenteraad zal worden afgedaan. De toezegging hebben wij genoteerd.
Zie onze gezamenlijke brief hier.
Zie de voorstellen van de raadswerkgroep hier.