Wandeling door Joods Delft
Op zondagmiddag 6 maart organiseerde BBN een wandeling door Joods Delft. Onder leiding van de bevlogen verteller Willem Jan Pijnacker Hordijk werd eerst stilgestaan bij (en in) de synagoge, gelegen aan de Koornmarkt. Uitgebreid vertelde hij over het gebouw, de riten en de gebruiksvoorwerpen, zoals de Thora.
Een rode draad bij de hele wandeling vormden de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. Maar liefst 142 Joodse bewoners van Delft keerden na de oorlog niet terug; zij kwamen om in de concentratiekampen van de nazi’s.
Alle namen staan vermeld op grote panelen in de synagoge, en op 4 mei worden alle namen genoemd: zolang ze genoemd worden, zijn ze niet vergeten.
De wandeling ging langs gebouwen met een Joodse geschiedenis, zoals bij het huis aan de Spoorsingel waar notaris Kees (“Paul”) Chardon woonde, die vele medeburgers redde. “Voor leven in vrijheid betaalde hij de hoogste prijs” staat er op de plaquette bij dit huis.
Er werd stilgestaan bij de zogenaamde “Stolpersteine”, struikelstenen. Deze kleine keien, 10 bij 10 bij 10 cm zijn bedekt met een bronskleurig metalen plaatje en worden geplaatst in het trottoir voor het huis waar een slachtoffer het laatste heeft gewoond. Op het plaatje staan de naam van het slachtoffer en de data van geboorte, deportatie en moord. Ook het vernietigingskamp wordt vermeld. De eerste die we tegenkwamen was aan de Spoorsingel, van een meisje van 13.
We liepen vervolgens naar de Choorstraat, waar maar liefst 9 van deze struikelstenen liggen.
In het voormalige gebouw van Weg- en waterbouwkunde aan het Oostplantsoen werd stilgestaan bij de student Frans van Hasselt, die hier op 23 november 1940 een toespraak hield om te protesteren tegen de schorsing van Joodse docenten. Dit resulteerde in de eerste publieke staking tegen de Jodenvervolging in Nederland. Frans van Hasselt werd opgepakt door de Duitsers, en hij overleed in 1942 in Buchenwald.
De wandeling door een zonnig maar in de schaduw guur Delft eindigde bij de Joodse begraafplaats aan de Geertruyt van Oostenstraat. Voor velen een onbekende plek.
Na de vele zwaarmoedige verhalen was het geluid van klepperende ooievaars, als brengers van jong geluk, op het eind zeer welkom.
Al met al een indrukwekkende excursie. Als u het leggen van struikelstenen wilt steunen, ga dan voor verdere info naar www.herinneringsstenendelft.nl
