Beleid toeristische verhuur komt eraan

Voor corona stelden we een sterke groei vast op het terrein van toeristische verhuur van hele woningen (in het beleid nu vakantieverhuur genoemd). Nederlandse en buitenlandse investeerders ontdekten deze markt. Met als gevolg dat woningen niet meer beschikbaar waren in het aanbod voor woningzoekenden, verdere vergroting van het aandeel door passanten bewoonde woningen, druk op de leefbaarheid van woongebieden, en een verdere prijsopdrijving van woningen door de lucratieve verhuurmogelijkheden. Voor ons was dat reden via handhavingsverzoeken de keerzijde van deze vorm van vakantieverhuur te agenderen en te bereiken dat panden weer terug komen in de woningvoorraad en dat er beleid komt, zie o.a. hier. De handhavingsverzoeken en de opvolging ervan door de gemeente hadden effect: een groot deel van de betreffende woningen is weer in de reguliere verhuur, een enkele woning is verkocht.

De wethouder kondigde ons aan dat er beleid ging komen gebruikmakend van de mogelijkheden van de nieuwe Wet toeristische verhuur, en verzocht – vanwege druk op de handhavingscapaciteit – terughoudend te zijn met het indienen van handhavingsverzoeken. Corona zorgde vervolgens voor een extra rem. Het heeft even geduurd, maar inmiddels is een voorstel voor beleid aan de raad gestuurd.

Voorliggend raadsvoorstel
Het raadsvoorstel toeristische verhuur gaat zowel over vakantieverhuur als over B&B verhuur. B&W stelt de raad voor het instrumentarium van de nieuwe wet in te zetten. Voor vakantieverhuur betekent dit o.a. dat het alleen kan in geregistreerde panden waarvoor een omgevingsvergunning is verleend die vakantieverhuur mogelijk maakt; de woning moet voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit.

Verhuur is dan mogelijk:

Voor maximaal 60 nachten per jaar
Met een minimum van 12m2 per persoon
In de hele stad

Daarbij moet per overnachting toeristenbelasting worden betaald. Verder bevat het voorstel extra inzet op toezicht en handhaving. Op termijn komt er de verplichting een verhuring vooraf te melden.

Naast vakantieverhuur vallen ook B&B’s onder toeristische verhuur. Bij een B&B gaat het echter om verhuur van een deel van de woonruimte bij aanwezigheid van de bewoner; slechts een beperkt deel van een huis kan verhuurd worden. De (on)mogelijkheden zijn opgenomen in het bestemmingsplan. Het bestemmingsplan binnenstad noemt 40%. Ook voor B&B’s gaat straks de registratieplicht gelden. Tijdens de verhuur dient de hoofdbewoner aanwezig te zijn.

Verbeterpunten
Dat het beleid er nu komt is belangrijk met name voor de verbetering van de handhavingsmogelijkheden, maar er zijn wat ons betreft nog enkele belangrijke verbeterpunten voor het voorstel dat B&W aan de raad hebben gedaan. Zo zijn we het oneens met de maximale termijn van 60 dagen verhuur die in het voorstel mogelijk wordt gemaakt bij vakantieverhuur. De gemeente beargumenteert de termijn vanuit de vrijheid van de eigenaar, voor ons is het andersom: een eigenaar is niet vrij om te doen wat hij wil met zijn eigendom, vakantieverhuur mag nu niet, en wordt via de nieuwe regeling door de maatschappij aan een eigenaar gegund. Daar past terughoudendheid bij. We pleiten voor maximaal 30 dagen. Een termijn van 30 dagen sluit aan op het aantal dagen dat mensen gemiddeld op vakantie zijn. Daar komt bij dat 30 dagen verhuur betekent meer dan 30 dagen te huur staan. Meer dan 30 dagen toestaan brengt het grote risico met zich mee dat de vakantieverhuur een verdienmodel wordt voor de eigenaar in plaats van een leuke bijverdienste, en daarom tot ontwijkingsconstructies van de regeling gaat leiden. Relevant is daarbij ook dat de gemeenten Den Haag, Leiden en Katwijk waar recent beleid is vastgesteld ook uitgaan van maximaal 30 dagen.

Om ontwijking te voorkomen pleitten we verder voor duidelijke afbakening van vakantieverhuur (hele woning in de verhuur bij afwezigheid van de eigenaar), B&B en short-stay verhuur. De regels moeten uitsluiten dat een eigenaar gaat stapelen, het is of het een of het ander. Een B&B kan niet ook voor vakantieverhuur worden gebruikt en omgekeerd.

Het voorstel gaat uit van een maximaal aantal personen aan wie verhuurd mag worden bij vakntieverhuur uitgaande van 12m2 per persoon. Dat kan te snel tot excessen leiden, en juist veel personen leidt sneller tot overlast. We stellen daarom voor in de regels een maximum van 4 personen op te nemen.

Belangrijk is dat omwonenden bij overlast direct aan de bel kunnen trekken; daarom moet de eigenaar van een pand in de vakantieverhuur 24/7 bereikbaar zijn bij overlast.

Positief is de aandacht in het voorstel voor handhaving. We stellen aanvullend voor dat deze handhaving niet alleen betrekking heeft op vakantieverhuur van woonruimten, maar ook op illegale toeristische verhuur van andere ruimten dan woonruimten en andere vormen van illegale short-stay verhuur.

Raad nu aan zet
Het voorstel voor een beleidskader staat 25 november geagendeerd bij de raadscommissie EFB. We hebben onze verbeterpunten per brief aan de raad doorgegeven.

Lees hier voor het beleidskader.
Lees hier onze brief aan de raad.