OV wordt anders

Het openbaar vervoer in de regio Haaglanden vindt plaats in opdracht van de MRDH, op basis van een concessie voor 11,5 jaar. Tot onlangs was Connexxion de partij die het OV verzorgde. Maar er moest een nieuwe concessie verleend worden. Voor de nieuwe concessie werden o.a. hogere eisen aan duurzaamheid gesteld. Ook werd de partij ruimte voor optimalisatie geboden. Connexxion verloor en EBS won. Dus de komende tijd gaan we bussen van EBS in de Delftse regio zien.

Veranderingen
Wat verandert er concreet voor de binnenstad? Dat hangt samen met de vernieuwing van de Sebastiaansbrug. Want de situatie is anders zolang de brug nog niet gereed is.

Wat blijft
De tram langs de binnenstad van Delft blijft door de HTM verzorgd worden. Aan tramlijnen 1 en 19 verandert er niets.

Situatie tot realisatie nieuwe Sebastiaansbrug
Sinds de werkzaamheden aan de Sebastiaansbrug rijdt bus 61, de bus van de Kuyperwijk naar Ikea, niet meer door de binnenstad, maar om de binnenstad heen. Door de binnenstad rijdt momenteel tijdelijk lijn 62, dat is de bus van (nu) Station Delft naar Delfgauw vv. Deze bus heeft haltes op de Markt, Burgwal en Nieuwe Langendijk. Nieuw is dat de frequentie omhoog gaat (op werkdagen en zaterdag overdag 4 keer per uur), en de bus met een iets kortere en met een elektrische bus gaat rijden. Dat laatste is goed nieuws voor de luchtkwaliteit. Mocht je deze bus in het verleden nemen om naar Tanthof te gaan, dan gaat er ook wat veranderen: de bus rijdt voortaan niet meer verder dan Station Delft.
Wil je de bus nemen richting station? De bus vertrekt op werkdagen vanaf 6 uur steeds om :04. :19. :34 en :49 vanaf halte Nieuwe Langedijk en 1 minuut later vanaf halte Burgwal. Na 19 uur gaat de frequentie naar een keer per halfuur en vertrekt de bus om :04 en :34 vanaf halte Nieuwe Langendijk; laatste bus 22:30.
Op zaterdag rijdt de bus vanaf 7 uur tot 11 uur elk half uur (:02 en :32 vanaf halte Nieuwe Langendijk) en vanaf 11 uur elk kwartier (:02, :17. :32, :47) tot 18:30, en dan weer elk half uur :02 en :32), laatste bus 23:02.
Op zondag rijdt de eerste bus vanaf 8:30, elk half uur :01 en :31 laatste bus om 22:30

Situatie na realisatie nieuwe Sebastiaansbrug
Er rijdt geen bus volgens dienstregeling meer door de binnenstad. Bus 61 komt dus niet meer terug. Mocht je van een bus gebruik willen maken, dan kan dat alleen maar als je er tijdig aan denkt. Er is een ‘bus op bestelling’, die je wel minstens een half uur van te voren moet bestellen, de zgn Delfthopper. Via de Delfthopper kan je je laten ophalen op de oude bushaltes in de binnenstad: Markt, Burgwal en Nieuwe Langendijk. De bus is tussen 6 en 24 uur te reserveren. De Delfthopper rijdt nu al op enkele andere trajecten. Wij vinden hem echter niet in de reizigersinformatie op 9292.nl (wat in beantwoording van schriftelijke vragen hierover van de ChristenUnie in de gemeenteraad wel werd aangekondigd, zie hier), dus voor bezoekers aan Delft bestaat de bus niet.

Toegankelijkheid
Zowel de bussen als de busjes die voor de Delfthopper gebruikt worden hebben een lage instap.

Deelfietsen
EBS wil ook elektrische deelfietsen gaan aanbieden, voor mensen die de bus gemist hebben of wat verder weg wonen. Geen idee nog hoe dit gaat werken; de website van EBS is er nog zeer vaag over, zie hier. We zitten niet te wachten op een tweede Mobike-golf die over de stad spoelt – hopelijk wordt hier beter over nagedacht. Zou Delft hier overigens over gaan, of de MRDH?

Mening BBN
Het OV binnen Delft is een onderdeel van het streekvervoer en daarom is zoals eerder gezegd niet de gemeente Delft maar de MRDH de aanbestedende instantie. De MRDH heeft ook het programma van eisen (PvE) voor de aanbesteding opgesteld en geeft hierbij aan: 

“Zoals in het inleidende hoofdstuk van het ontwerp PvE is beschreven, constateert de MRDH dat het aantal mensen dat afhankelijk is van openbaar vervoer dat dicht bij hun huis en bestemming halteert (= fijnmazig openbaar vervoer) al langere tijd afneemt. Hierdoor daalt het aantal reizigers dat hiervan gebruik maakt en wordt dit deel van het OV-systeem steeds afhankelijker van de financiële bijdrage van de MRDH; middelen die ook nodig zijn voor de bereikbaarheidsopgaven binnen de metropoolregio. Om die reden krijgt de vervoerder de ruimte om bij kleine reizigersaantallen (minder dan 8 reizigers per rit) zelf een vervoersvorm te kiezen die aansluit bij de (te verwachten) vraag (= maatwerk). Dat kan een vaste buslijn zijn, maar het maatwerk kan ook op een andere manier worden ingevuld.”

Het PvE schrijft een aantal verplichte lijnen voor. Hierbij gaat het om verbindingen tussen kernen/wijken en knooppunten waarbij sprake is van relatief grote aantallen reizigers. In Delft betreft dit alleen die tussen het station en Voorhof, Voordijkshoorn, Tanthof en de TU-wijk, zie het kaartje afkomstig uit het PvE.

De rest van Delft valt onder het maatwerkregime en daardoor de Delfthopper, bijvoorbeeld de oude bus 61 door de binnenstad. Het Delfts college heeft toen in het voorjaar bekend werd dat een groot deel van de lijnen binnen Delft met de Delfthopper uitgevoerd gingen worden, aangegeven dat dit het gevolg is van de ruimte tot innovatie die het PvE bood. Het blijkt echter primair een bezuinigingsactie te zijn die opgelegd is in het PvE. Het college van Delft heeft in haar reactie op het concept PvE niet gereageerd op het invoeren van maatwerk voor een groot deel van Delft en heeft dit dus van begin af aan een goed idee gevonden. Is de gemeenteraad hiervan op de hoogte geweest?

In het PvE staat als eerste doelstelling: De kwaliteit voor de reiziger staat voorop. Het PvE geeft vervolgens aan op welke aspecten de reizigerstevredenheid gemeten moeten en wat de scores moeten zijn, zie de tabel hieronder. Het feit dat er geen dienstregeling is bij de Delfthopper en dat je ten minste een half uur van te voren je moet melden wordt dus niet gemeten, wat naar ons idee wel zou moeten. En dat vooral kwetsbare mensen minder goede mogelijkheden hebben valt sowieso al weg in de grote aantallen.

Binnen Delft is goed openbaar vervoer nodig voor iedereen. Delft wil het autogebruik in de stad verder terugdringen. Niet iedereen kan of wil op de fiets. Daarom is er niet alleen goed, maar zelfs nog beter OV nodig. Beter OV zorgt ook voor meer gebruik, en houdt meer mensen uit de auto. Delft is bezig 15.000 woningen bij te bouwen. Ook dit zal tot meer OV-behoefte leiden. De Delfthopper als vervanger van bestaande OV lijnen past hier niet bij. Hier komt bij dat openbaar vervoer nu juist ook een voorziening is die nodig is om kwetsbare groepen mobiel te houden; het vervult een rol om vereenzaming te voorkomen. Dat vraagt meer dan een bedrijfseconomische benadering.