Als de rikketik het niet meer doet…
Hoe staat het met de aanwezigheid van AED’s in “ons” gebied? Frans Geerlink is op onderzoek uitgegaan en hierbij zijn bevindingen.
Het hart
Even voorstellen: het hart – ongeveer 3 ons- pompt per minuut (in rust) ongeveer 5 liter bloed door ons lijf. Dit orgaan doet dit dag en nacht, ononderbroken; wat een krachtpatser! Want na 70 jaar heeft het na ongeveer 2800 miljoen hartslagen zo’n 180 miljoen liter door het lichaam gepompt. Even om dat te visualiseren: dat is een voetbalveld met een 25 meter hoge bloedkolom!. Wees er dus maar zuinig op.
Een hartstilstand, en dan?
Toch wil ook deze krachtpatser wel eens haperen: 300 keer per dag krijgt iemand in Nederland een hartstilstand buiten het ziekenhuis. Als dat iemand naast jou overkomt, wat moet je dan doen? De Hartstichting zegt:
1. Controleer of het slachtoffer bewusteloos is en blijf bij het slachtoffer.
2. Bel direct 112 (of laat iemand bellen), vraag om een ambulance en zeg dat het slachtoffer niet reageert. Zet de telefoon op speaker: de medewerker van de meldkamer aan de telefoon begeleidt je door de reanimatie.
3. Controleer de ademhaling. Leg een hand op het voorhoofd en kantel het hoofd voorzichtig naar achteren (om de luchtweg te openen), til de kin op met 2 vingertoppen van de andere hand (de kinlift). Kijk, luister en voel maximaal 10 seconden of er ademhaling is. Is er geen normale ademhaling en ben je alleen? Haal dan een AED op als deze binnen handbereik is. (Over AED’s verderop meer).
4. Start direct met borstcompressies als er geen normale ademhaling is.
Zet je handen midden op de borstkas, duw het borstbeen 5 à 6 cm in. Doe dit 30 keer in een tempo van 100-120 keer per minuut. (het tempo van “Staying Alive” van de Bee Gees is precies goed!).
5. Beadem 2 keer. Doe de kinlift en knijp de neus dicht. Beadem 2 keer: adem normaal in en adem in 1 seconde gelijkmatig uit in de mond van het slachtoffer. Kijk (uit je ooghoek) of de borstkas van het slachtoffer omhoog komt. Je mag de borstcompressies nooit meer dan 10 seconden onderbreken. Ga door met reanimeren: wissel steeds 30 borstcompressies af met 2 beademingen.
6. Als de AED er is. Onderbreek de reanimatie zo kort mogelijk.
Ontbloot het bovenlijf en zet de AED aan. Bevestig de electroden en volg de opdrachten van de AED op. Ga door met reanimeren tot de ambulancemedewerkers het overnemen.
AED’s in BBN-gebied
Allereerst: AED staat voor Automatische Externe Defibrillator. Het is een draagbaar apparaat dat het hartritme weer kan herstellen bij een hartstilstand. Dit gebeurt door het geven van een elektrische schok (via 2 electroden).
Hoe staat het nu met de aanwezigheid van AED’s in “ons” gebied?

Op de site van de Hartstichting staat dat er in de binnenstad van Delft (postcode 2611) 3 AED’s zijn (zie plaatje), en dat vindt de Hartstichting voldoende. Daar zet ik vraagtekens bij: een reanimatie moet gebeuren in de eerste 6 minuten na een hartstilstand, en als de AED’s zich in de ene hoek van het gebied bevinden, en het slachtoffer ligt in een andere hoek van het gebied, dan red je dat niet. Bovendien vind je op de site van de Hartstichting niet waar de AED’s zich bevinden.
Dan naar de site van het Rode Kruis. Om de AED’s te vinden, moet je eerst hun app downloaden. Geen gek idee trouwens, want die staat boordevol nuttige EHBO-informatie.
De AED’s staan met ‘druppels’ aangegeven, en gelukkig zijn dat er meer dan drie. Klik je op de druppel, dan krijg je informatie over adres en beschikbaarheid (in tijd). Alleen: bij een rondgang blijkt de informatie niet echt accuraat. Zo is er op een adres geen AED meer vanwege failliesement, is het adres soms niet juist, staat de druppel op een foute plaats en ook zijn er meer AED’s dan aangegeven (en dat laatste is natuurlijk mooi). Wat ook opvalt: de enorme verscheidenheid aan verschillende AED’s.
Een apart geval
De AED die zich sinds kort bevindt bij het brugwachtershuisje bij de Koepoortbrug, zie de foto’s.
Deze kan niet door een willekeurig persoon worden meegenomen (vanwege een code), maar kan alleen worden meegenomen door een burgerhulpverlener.

Dat is niet een bhv’er zoals hierboven enkele keren is genoemd. Een burgerhulpverlener heeft een reanimatiecursus gevolgd en heeft zich aangemeld bij het reanimatieoproepsysteem HartslagNu. Dit systeem werkt via de meldkamer 112. Zodra er een melding van een hartstilstand binnenkomt, krijgen buurtbewoners die burgerhulpverleners zijn een oproep -via hun mobiel- om naar het slachtoffer te gaan. In het bericht staat het adres van het slachtoffer en de locatie van een AED die zij onderweg kunnen ophalen. Hiermee wordt de overlevingskans waarschijnlijk vergroot: de eerste 6 minuten zijn cruciaal en een ambulance zal er misschien niet binnen deze tijd zijn, een buurtbewoner is er wellicht eerder.
Wat kun je zelf doen?
Natuurlijk is het volgen van een reanimatiecursus een goed idee. Dit kan bij het Rode Kruis. In vier uur tijd oefen je reanimeren en hoe een AED te gebruiken. Op de site van het Rode Kruis staat waar en wanneer deze cursus wordt gegeven. De kosten bedragen 40 – 65 euro.
De cursus wordt ook gegeven in het Reinier de Graaf Gasthuis. Daar kost de cursus 25 euro, opgeven moet dan via reanimatieonderwijsdelft.nl.
Daarna burgerhulpverlener worden is wellicht ook een goed idee.
En natuurlijk is het een goed idee de 6 punten van de Hartstichting (zie het begin van dit artikel) te leren, en om de plaatsen waar de dichtstbijzijnde AED’s zich bevinden op de koelkast te plakken.
En nu maar hopen dat dit allemaal niet nodig is in onze buurt…