Steeds meer horeca in de binnenstad

De belangenverenigingen in de binnenstad zien vaak detailhandelszaken verdwijnen, en er horeca voor in de plaats komen. Wat BBN betreft is dat om een aantal redenen een ongewenste ontwikkeling; door meer horeca kan de kwaliteit en de leefbaarheid van de binnenstad onder druk komen te staan.

Effecten op leefbaarheid

Waar gaat het dan om? Allereerst heeft meer horeca vaak een verschraling van het detailhandelsaanbod tot gevolg. De aanwezigheid van veel unieke winkels, maakt het oudere deel van de binnenstad wat BBN betreft aantrekkelijk. Daarvoor komen mensen naar Delft, en het is ook wat veel bewoners waarderen aan de binnenstad: dat ze er terecht kunnen voor allerlei soorten aankopen. Dat komt onder druk te staan, als panden bij wisseling van huurder vooral gevuld worden met horeca.

Maar er is meer: horeca kan negatieve effecten hebben op de verkeersveiligheid. We zien meer en meer zogenaamde bezorghoreca, dus horecabedrijven die vooral maaltijden bij je thuis brengen, wat zorgt voor overlast van bezorgbrommers, -auto’s en –fietsen die – vaak allesbehalve stapvoets en de verkeersregels respecterend – door de binnenstad heen rijden. Een eerste telling leverde maar liefst 42 bezorgbedrijven in de binnenstad op. En de klanten van deze bedrijven zitten vaak buiten de binnenstad, wat allerlei extra verkeersbewegingen in en uit de binnenstad in de hand werkt. Daarnaast zien we bij veel horecabedrijven allerlei soorten terrasuitstallingen, die geregeld de verkeersveiligheid negatief beïnvloeden. Zo is in een aantal smalle straten en op een aantal smalle stoepen daar nauwelijks of geen plaats voor, maar toch wordt die ruimte – legaal, maar ook vaak illegaal – geclaimd. Ook gestalde bezorgbrommers en fietsen vullen geregeld de stoepen. Voetgangers moeten uitwijken en komen in conflict met auto’s en fietsen.

De laatste tijd zien we dat horeca meer en meer effecten heeft op de kwaliteit van de openbare ruimte. Het gaat dan om verrommeling door de groei van terrasuitstallingen inclusief schermen en afdakjes, en ook de sterk wisselende kwaliteitsniveaus en uitstraling van deze uitstallingen. Dit geldt overigens niet alleen de terrasuitstallingen, maar ook de reguliere terrassen. De overkappingen en de al dan niet legale terrasschotten maken het zicht op gevels in de binnenstad en de beleving van de openbare ruimte minder. Maar niet alleen deze uitstallingen en terrassen maken de openbare ruimte minder mooi. Ook het in de openbare ruimte stallen van bezorgbrommers, -auto’s en –fietsen maken de stad bijzonder rommelig. Sommige horecabedrijven zorgen – door het bezoek – ook voor lokaal extra fietsparkeeroverlast.

Verder kan horeca zorgen voor geluidsoverlast. Diverse horecabedrijven werken incidenteel met livemuziek of bezitten een geluidsinstallatie. Toename van de horeca brengt daarom al snel extra geluidsbelasting met zich mee, ook omdat sommige bedrijven zich hierop lijken te willen onderscheiden van andere horecabedrijven. Met de uitbreiding en de spoeling die dunner wordt, wordt ‘opvallen’ immers steeds belangrijker.

Wat te doen

Volgens ons is de stad gebaat bij beleid, om een aantal van bovengenoemde mogelijke effecten (verder) te voorkomen. We zien een aantal aanknopingspunten.

Allereerst is het bestemmingsplan een uitgelezen instrument hiervoor. We vinden dat het tijd is voor een update van het Bestemmingsplan Binnenstad 2012, dat gemaakt is tijdens de crisis en in die tijd niet te veel beperkend wilde zijn voor de weinige initiatieven die verwacht werden- maar tijden veranderen, en wel op twee onderdelen:

• herintroductie van – een variant op – het functielimiteringssysteem uit het Bestemmingsplan 2002, zodat er weer een maximum is aan het aantal horecabedrijven per straat;
• het opnemen van ‘bezorghoreca’ als apart type horeca in het bestemmingsplan, zodat de effecten van parkeren van fietsen en andere bezorgmiddelen bij de beoordeling van de ruimtelijke inpasbaarheid van een voorgenomen wijziging meegewogen kunnen worden.

Hiernaast zien we een aantal andere punten, die gaan over handhaving van bestaand beleid, in het bijzonder:

• de toegangsregels in en door het autoluwplus-gebied t.a.v. bezorghoreca;
• het beleid t.a.v. terrasuitstallingen qua plaatsing van terrassen;
• het beleid t.a.v. terrasuitstallingen qua uitstraling van terrassen.

Een belangrijke speler zijn de vastgoedeigenaren, die huurders lokken en kandidaten selecteren. Belangrijk is dat niet alleen het korte termijn belang van maximalisatie van de opbrengsten voor een pand centraal staat maar ook gedacht wordt uit het langere termijn effect voor de binnenstad. We verwachten dat een organisatie als SCMD hier een belangrijke rol in kan vervullen.

Hoe verder

We hebben bovenstaande opgenomen in een nota (zie hier), die aan de gemeente is aangeboden. We gaan met de gemeente in gesprek, om te kijken of onze visie gedeeld wordt en hoe bovenstaande voorstellen vervolgens gerealiseerd kunnen worden.