Wat betekent van het aardgas af voor onze woning?

In het Klimaatakkoord van Parijs is in 2015 afgesproken dat de opwarming van de aarde wordt beperkt tot minder dan twee graden Celsius ten opzichte van het pre-industriële tijdperk. Om de Nederlandse bijdrage aan ‘Parijs’, te realiseren moet er een nieuw nationaal Klimaatakkoord komen. Dit Klimaatakkoord heeft als centraal doel: het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen in Nederland in 2030 met ten minste 49 procent ten opzichte van 1990. Om dit te bereiken zal ook Delft van het aardgas af moeten.

Voorstel voor hoofdlijnen voor het Klimaatakkoord
Om tot een nieuw nationaal Klimaatakkoord te komen vonden er het afgelopen voorjaar besprekingen plaats aan vijf sectortafels: gebouwde omgeving, industrie, landbouw & landgebruik, mobiliteit en elektriciteit. Voor deelname aan de sectortafels werden organisaties, waaronder vertegenwoordiging namens de gemeentes, en bedrijven uitgenodigd die concreet kunnen bijdragen aan de transitie binnen hun sector. Dit heeft geleid tot het Voorstel voor hoofdlijnen voor het Klimaatakkoord.

Voor ons bewoners zijn de voorstellen van de tafel gebouwde omgeving van toepassing. De belangrijkste voorstellen zijn:

• Transitievisie warmte. Gemeenten stellen uiterlijk in 2021 een transitievisie warmte vast, in een zorgvuldig proces met bewoners en gebouweigenaren. Per wijk besluit de gemeenteraad in een uitvoeringsplan op wijkniveau over de alternatieve energie infrastructuur van een wijk. Dit biedt het kader waarbinnen gebouweigenaren, netbeheerders, warmtebedrijven, gemeente en andere partijen investeringsbeslissingen nemen.
• Belastingverschuiving. Met een verhoging van de belasting op gas en verlaging van de belasting op elektriciteit worden isolatie en duurzame verwarming aantrekkelijker. De verschuiving wordt zo vorm gegeven dat het een lastenverlichting voor huishoudens betekent.
• Normering woningen. Voor woningen zal bij het aankoopmoment gelden dat alle isolatiemaatregelen die met positief rendement genomen kunnen worden, met klem en met een aantrekkelijk aanbod worden aangeboden aan de koper, inclusief financieringsmogelijkheden. Mocht dat onvoldoende effect hebben dan kan de norm vanaf 2030 een verplichtender karakter krijgen.

Het vervolg
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft de effectiviteit van de voorstellen van alle sectortafels doorgerekend en heeft haar bevindingen gepresenteerd op 28 september 2018. Hieruit blijkt dat met de voorstellen de doelstelling van 49% CO2-vermindering in 2030 haalbaar is, maar het ontbreekt aan duidelijke keuzes en afspraken.

Het kabinet heeft richting Tweede Kamer gereageerd op het PBL-rapport en heeft gepleit de nadruk in de vervolggesprekken aan de sectortafels te leggen op ’betaalbaarheid en kosten effectiviteit’ en het borgen van ‘betrokkenheid en draagvlak’. De reactie van het kabinet heeft geleid tot Kamervragen. Het antwoord op twee vragen geeft aan hoe het kabinet de kosten van het verduurzamen van woningen inschat. 

Vraag 62: Kan een verdeling van alle huizen in categorieën energielabels gegeven worden? Hoeveel kost het gemiddeld om een huis één energielabel duurzamer te maken?

Antwoord: In onderstaande grafiek is de verdeling van energielabels weergegeven. Hierbij is de labelregistratie – die op dit moment 45% van de woningvoorraad betreft – geëxtrapoleerd naar de hele woningvoorraad en daarmee is er sprake van een schatting.

Bron: RVO, energielabeldatabase. De kosten om een woning 1 energielabelstap te laten maken, verschillen per woning en per labelstap, maar globaal liggen de kosten van 1 labelstap tussen de 3.000 en 6.000 euro.

Vraag 66: Kan de gemiddelde prijs voor de verduurzaming gegeven worden voor een gemiddeld huis van isolatie, het aanleggen van een warmtepomp, het laten plaatsen van dubbel glas?

Antwoord: De kosten van verduurzaming hangen uiteraard af van het type woning, huidig energielabel en mate van verduurzaming. ECN/TNO komt op basis van onderzoek tot de volgende cijfers. Het verduurzamen van een gemiddelde woning kost ongeveer 23.000 euro. Een warmtepomp kost gemiddeld 13.000 euro, isolatie 10.000 euro waarvan 2.700 euro voor dubbel glas.

De tweede ronde van de besprekingen aan de vijf sectortafels is inmiddels gestart en dit moet leiden tot een nieuw nationaal Klimaatakkoord met concrete maatregelen en prestatieafspraken begin volgend jaar.

Delft aardgasvrij
De gemeente Delft is begonnen met de hierboven genoemde Transitievisie warmte, onder de titel Delft aardgasvrij. Voor eind dit jaar zal het college het plan van aanpak hiervoor naar de gemeenteraad sturen. Na goedkeuring van het plan van aanpak zal er in 2019 per wijk mede in overleg met de bewoners gewerkt gaan worden aan de daadwerkelijke visie en het uitvoeringsplan. Het definitieve plan moet in 2021 klaar zijn.

BBN neemt deel aan de door de gemeente georganiseerde en nog te organiseren bijeenkomsten in het kader van Delft aardgasvrij. BBN vraagt hierbij aandacht voor de situatie in de binnenstad: veel huizen in de binnenstad zijn oud, bouwjaar voor 1945, en slecht geïsoleerd. Door hun bouwwijze en soms ook door hun monumentenstatus zijn zij moeilijk en alleen tegen hoge kosten te isoleren – hoe pakken we dit het beste aan?