Op de locatie van DSM in Delft-Noord vindt sinds 1916 een grondwateronttrekking plaats. Oorspronkelijk werd het grondwater gebruikt als koelwater voor de industrie maar dat was na 2009 niet meer nodig. Het plotseling stoppen van de onttrekking kan leiden tot abrupt stijgende ondiepe grondwaterstanden en waterdruk in de regio en het onregelmatig zwellen van de ondergrond (bodemstijging). Dit kan ongewenste effecten op gebouwen, constructies, waterkeringen en infrastructuur tot gevolg hebben. Volgens de door de provincie verleende milieuvergunning mocht DSM echter van de ene op de andere dag totaal stoppen met de onttrekking. Om plotseling stoppen te voorkomen is de onttrekking toen overgenomen door de Gemeenschappelijke Regeling Beheer Grondwateronttrekking Delft-Noord (GR) en sinds begin 2016 ligt het eigenaarschap en beheer geheel bij de gemeente Delft.
De grondwateronttrekking Delft-Noord heeft geleid tot extra bodemdaling in het gebied rond de omtrekking, dus ook in het BBN-gebied. Door het reduceren en uiteindelijk stoppen met de onttrekking zullen de samendrukbare lagen in de ondergrond iets terugveren. De snelheid waarmee dit gebeurt is afhankelijk van de stappen waarmee de reductie zal worden uitgevoerd. De huidige afbouwstrategie is om het afbouwen zodanig stapsgewijs door te voeren dat het maaiveld per jaar niet meer omhoogkomt dan het maaiveld in het verleden per jaar is gezakt. Op de locatie van de onttrekking, het DSM-terrein, worden de grootste veranderingen verwacht.
In 2017 is gestart met een geleidelijke reductie van de grondwateronttrekking met jaarlijkse stappen van 10% van de oorspronkelijke onttrekking. In het verleden daalde het centrum zo’n 1 mm per jaar. In de eerste jaren van de reductie van de onttrekking nam de zakking in ons gebied af van 1 mm naar ongeveer 0,5 mm per jaar, dus overeenkomstig plan. De op staal gefundeerde huizen kunnen deze stijging goed volgen. In 2020 was het opvering zo veel, dat de daling abrupt overging van de oorspronkelijke daling van1 mm in een stijging van 1 mm, zie onderstaande figuur (klik erop voor vergroting).
De verwachting was dat wanneer in 2021 de grondwateronttrekking net als de jaren daarvoor met een stap van 10% zou worden afgebouwd, de snelheid van het stijgen van het maaiveld verder zou toenemen in de richting van 5 mm per jaar. Om dit te voorkomen werd de grondwateronttrekking in 2021 niet verder afgebouwd. Vanaf 2022 werd er wel weer afgebouwd en veranderde de maaiveldstijging weer in een lichte daling. In 2023 vond er echter wederom een sterke maaiveldstijging plaats, zie het figuur hierboven. De volgende reductiestap staat gepland voor voorjaar 2024. Mocht de stijging dan nog steeds zo sterk zijn, dan zal er in 2024 geen of een gereduceerde reductie van de onttrekking plaatsvinden. Wij zijn blij dat de gemeente de reductie van de grondwateronttrekking beheerst laat plaatsvinden ondersteund door een goede monitoring. De gemeente stelt jaarlijks een monitoringrapportage op over de reductie van de grondwateronttrekking Delft-Noord. Voor de rapportage over 2022 klik hier.